ZASTRZEŻENIE LUB COFNIĘCIE ZASTRZEŻENIA NUMERU PESEL
Podstawowe informacje:
Usługa mająca chronić dane przed kradzieżą tożsamości weszła w życie z dniem 17 listopada 2023 r., natomiast ustawowy obowiązek weryfikacji zastrzeżenia numeru PESEL przy zawieraniu np. umowy kredytu lub pożyczki, weszła w życie w dniu 1 czerwca 2024 r.
Rejestr Zastrzeżeń Numerów PESEL umożliwia:
- Zastrzeżenie numeru PESEL
- Cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL
- Sprawdzenie statusu numeru PESEL
- Wydanie potwierdzenia zastrzeżenia lub cofnięcia zastrzeżenia
- Wydanie wydruku zawierającego historię zastrzeżeń numeru PESEL
Kto może zastrzec numer PESEL:
- Osoby pełnoletnie, które mają numer PESEL
Gdzie można zastrzec numer PESEL:
- za pomocą usługi elektronicznej dostępnej na stronie mobywatel.gov.pl,
- za pomocą aplikacji mobilnej mObywatel,
- osobiście w siedzibie organu dowolnej gminy.
Swój PESEL można szybko i łatwo zastrzec elektronicznie.
W imieniu osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych albo posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych, wniosek może złożyć osobiście w dowolnym urzędzie gminy opiekun prawny albo kurator. W tym celu przedkłada orzeczenie sądowe potwierdzające wyznaczenie go opiekunem lub kuratorem oraz potwierdza swoją tożsamość za pomocą ważnego dokumentu tożsamości.
W przypadku niemożności złożenia wniosku o zastrzeżenie numeru PESEL spowodowanej chorobą, niepełnosprawnością lub inną niedającą się pokonać przeszkodą zastrzeżenia numeru PESEL można dokonać przez pełnomocnika, który stawi się osobiście w dowolnym urzędzie gminy, złoży pełnomocnictwo szczególne do dokonania tej czynności i potwierdzi swoją tożsamość za pomocą ważnego dokumentu tożsamości.
Liczba zastrzeżeń jest nielimitowana. Zastrzeżenie można cofnąć w dowolnym czasie, a później je ponowić. Ponowne zastrzeżenie będzie jednak możliwe po upływie 30 minut od chwili cofnięcia.
Zastrzeżenie numeru PESEL dokonuje się z urzędu w przypadku:
- rejestracji zgonu,
- unieważnienia dowodu osobistego na skutek zgłoszenia utraty dowodu osobistego w dowolnym organie gminy lub dowolnemu konsulowi Rzeczypospolitej Polskiej będąc poza granicami RP lub zgłoszenia podejrzenia nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych w dowolnym organie gminy.
Zastrzeżony numer PESEL nie wpływa na:
- sprawy urzędowe (np. wzięcie ślubu, zameldowanie się czy wyrobienie dokumentów),
- sprawy zdrowotne (np. wizyty u lekarza, pobyt w szpitalu czy wykupienie recepty),
- udział w wyborach,
- ważność dokumentów (np. dowodu osobistego, paszportu czy prawa jazdy),
- korzystanie z profilu zaufanego,
- podróżowanie (np. przekraczanie granicy, latanie samolotem czy kupowanie biletów),
- wykonywanie czynności służbowych (np. podpisywanie umów w pracy),
- korzystanie z usług poczty (Poczta Polska może ubiegać się o dostęp do weryfikacji zastrzeżenia w rejestrze, ale nie ma takiego obowiązku ustawowego).
Wymagane dokumenty:
- Wniosek o zastrzeżenie albo cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL składany w gminie (istnieje możliwość wydrukowania formularza z danymi w urzędzie);
- dowód osobisty lub aplikacja mObywatel potwierdzająca tożsamość lub paszport.
Opłaty: Brak.
Miejsce załatwienia sprawy:
Urząd Miejski w Kowalewie Pomorskim
ul. Konopnickiej 13, 87-410 Kowalewo Pomorskie Referat Spraw Obywatelskich (biuro nr 10).
Więcej informacji na stronie: https://www.gov.pl/web/uw-kujawsko-pomorski/zastrzez-pesel- i-zabezpiecz-sie-przed-oszustami-nowe-przepisy-od-1-czerwca-br
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (T.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 736);
- Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia niektórych skutków kradzieży tożsamości (Dz. U. z 2023 r. poz. 1394 z późn. zm.);
- Komunikat Ministra Cyfryzacji z dnia 31 października 2023 r. w sprawie określenia terminu wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających stosowanie przepisów dotyczących prowadzenie rejestru zastrzeżeń numerów Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności oraz niektórych usług z tym związanych (M. P. z 2023 r. poz. 1194);
- Rozporządzenie Ministra Cyfryzacji w sprawie określenia wzorów i sposobu wypełniania wniosków stosowanych przy zastrzeganiu albo cofaniu zastrzeżenia numeru PESEL (Dz. U. z 2023 r. poz. 2485).
Agnieszka Ciepłowska
